Gemeenteraadsverkiezingen achter de schermen
Begin 2013 was een vriendin van mij toe aan een nieuwe uitdaging in haar leven en vroeg mij om mee te gaan naar het gemeentehuis teneinde ons aan te melden voor de verkiezingslijst van de zittende burgemeester. Het gaat er hier allemaal heel laagdrempelig aan toe en je kunt zo het gemeentehuis instappen. Maar mezelf aanbieden, daar had ik geen goed gevoel over. Hoewel het me wel een leerzame en interessante ervaring leek om de dorpspolitiek in te gaan, leek het mij een betere positie, wat respect betreft, om gevraagd te worden. En anders maar niet.
Voor de aankomende verkiezingen zou het verplicht zijn dat voor een dorp van meer dan 2000 inwoners een gemeenteraad uit een gelijk aantal mannen en vrouwen bestaat. Voor ons dorp hield dat in dat de raad uit 19 mensen – inclusief de burgemeester – moest bestaan. Dus waren er negen vrouwen nodig. Mijn vriendin Virginie is zich aan gaan melden terwijl ik heb afgewacht.
In mei 2013 ben ik inderdaad gevraagd. Mijn antwoord was dat ik er even over wilde nadenken en het thuis wilde bespreken. Wat ik belangrijk vond om te weten was of ik niet alleen maar een stoel hoefde te bezetten omdat hij vrouwen op zijn lijst nodig had. In dat geval had ik namelijk meteen ‘nee’ gezegd; democratie vind ik erg belangrijk en ook om in ieder geval een stem te hebben. De burgemeester drukte mij echter op het hart dat hij mij graag aan zijn lijst toe wilde voegen. Best wel trots gaf ik hem een week later mijn jawoord en hoefde toen alleen maar mijn naam, adres, telefoonnummer en e-mail in een boekje te schrijven. Tot mijn grote verbazing was dat alles. Geen CV, bewijs van goed gedrag of wat dan ook. ‘Ik kan wel een ex-crimineel op het rechte pad zijn,’ zei ik de burgemeester lachend. Het feit dat ik voorzitter ben van de Amicale Laïque – het feestcomité van het dorp – en ook ieder jaar een straatfeest organiseer was voor hem kennelijk voldoende. Later moest ik nog wel een formulier ondertekenen dat ik als Europees ingezetene, alleen in Frankrijk zou stemmen.
Bovendien is het zo dat de voorzitters van elke dorpsvereniging een uitnodiging ontvangen voor de legging van iedere eerste steen, onthulling, inhuldiging, aanplant, herdenking en ga zo maar door. Ik ben bij zulke gelegenheden regelmatig van de partij om onze vereniging te vertegenwoordigen en tevens op de hoogte te blijven van het reilen en zeilen van ons dorp. Er is aansluitend altijd een vin d’honneur of pot d’amitié (de drankjes en hapjes zijn altijd hetzelfde, maar de benaming wisselt naar gelang de gelegenheid). Zo heb ik, mede door mijn aanwezigheid, in de loop der jaren de gemeenteraadsleden en mijn mededorpsgenoten goed leren kennen.
Paard van Sinterklaas
Het heeft nog tot eind januari 2014 geduurd tot we een eerste vergadering hadden met de toekomstige raad. De burgemeester had toen pas zijn lijst compleet. Er was een aantal van de huidige raad die door wilden gaan voor weer een termijn van 6 jaar. De andere helft bestond uit, voor hem weliswaar bekende, nieuwelingen zoals vriendin Virginie, een aantal oudgedienden uit de raad van 2002, personages die geboren en getogen zijn in ons dorp en … ik.
De meeste vrouwen kwamen dan ook met hun meisjesnaam op de lijst, zodat de lokale kiezers wisten dat het een dochter was van die en die.
Er mocht geen panachage meer plaatsvinden, zoals bij alle voorgaande verkiezingen, waar de kiezer naar hartenlust kon strepen en/ of namen toevoegen op de lijst(en). Zo kon het gebeuren dat iemand, zonder dat zijn naam op een kieslijst voorkwam, hij toch door de inwoners gekozen werd … Dat mocht dus niet meer; een lijst met strepen en toevoegingen zou op 23 maart 2014 zelfs ongeldig worden verklaard. In dorpen met minder dan 1500 inwoners mocht men nog wel strepen, maar geen namen meer toevoegen naar eigen inzicht en welbevinden.
Ook in ons dorp bleek een tweede gegadigde voor de rol van Burgervader met een lijst van raadsleden. Voor ons was dit de “tegenlijst”, terwijl wij dat voor hen natuurlijk ook waren …
Op de “beperking” dat er niet meer gestreept mocht worden kwam veel kritiek uit kiezersland. Herhaaldelijk kreeg ik te horen dat men grote moeite had te kiezen, omdat er op beide lijsten mensen voorkwamen die naar hun mening de nieuwe raad dienden te vormen. Terwijl er ook namen waren van personen die, volgens sommige kiezers en om uiteenlopende redenen, niets in een gemeenteraad te zoeken hadden …
De voornaam van onze lijsttrekker is Mérico. Toen hij gekozen was in 2008 en ik hem nog maar pas kende, vormde mijn ezelsbruggetje naar die naam: het paard van Sinterklaas. De “A” slikte ik dan in. Dat heb ik hem echter nooit verteld, ook omdat men in de Dordogne niet eens Sinterklaas viert. Dat terzijde.
Speerpunten
Onze lijst telde dus 19 personen (inclusief burgemeester Mérico). Maar omdat de dorpen Paleyrac en Cadouin ook onder onze gemeente vallen, zouden er van de winnende lijst twee mensen gekozen worden (door de raadsleden) als afgevaardigde burgemeester voor die twee gemeenten. Dan had de burgemeester van ons dorp nog een viertal adjuncten (twee mannen en twee vrouwen). Ik viel onder de “gewone raadsleden” samen met nog 11 anderen.
Het gros van de mensen op onze lijst was gepensioneerd. Zo was de burgemeester een gepensioneerde directeur van La poste (Ik ken ook een boer-burgemeester, een dokter-burgemeester en een timmerman-burgemeester die de scepter zwaaien in omliggende dorpen).
Een van de jonge vrouwelijke adjuncten op onze lijst is gehandicapt en aan een rolstoel gekluisterd. De andere vrouwelijke adjunct gepensioneerd schooldirectrice. De ene mannelijke adjunct was voorheen een hoge politieagent in Parijs en de ander directeur van een grote firma in een andere streek. Burgemeester en de adjuncten zijn verzekerd van een klein salaris voor hun functie. De overige raadsleden zijn vrijwilligers. Onder deze overige waren onder andere twee gepensioneerde spoorwegbeambten, een kapster, een vertegenwoordiger in kappersbenodigdheden en een postmedewerker met pensioen, een boerin, een eenden fokster/ chambre d’hôte houdster en ik als schrijfster/ (decoratie-) schilder.
De meesten kwamen uit andere streken of hadden een andere nationaliteit zoals: Spaans, Italiaans en ik de Nederlandse; een bont gezelschap dus! Alleen de burgemeesters en adjuncten moesten verplicht de Franse nationaliteit bezitten om hun functie te mogen bekleden.
Tot aan de verkiezingen van 23 maart, hebben we wekelijks vergaderd. De eerste vergaderingen waren nog wat onwennig, vooral voor de nieuwelingen. Maar hoe dichter “de grote datum” naderde, hoe hechter en gezelliger de sfeer werd. Iedere vergadering werd saamhorig afgesloten met een zoete versnapering, gebakken door de vrouw van Mérico, en een glaasje appelcider.
Eerst werden we gevraagd om na te denken over eventuele speerpunten van onze lijst. De kiezers moesten natuurlijk wel onder de indruk gebracht worden en overtuigd dat ze voor onze lijst moesten kiezen! Denk aan: een rotonde op een bepaalde plek, een sportplek voor de adolescenten van het dorp, een speeltuin voor de kinderen, een nieuwe supermarkt, aanvulling van doktoren en tandarts, onderhoud en renovatie van de 6 kerken, 5 begraafplaatsen en 4 spoorwegovergangen in de gemeente, stimulering van het lokale toerisme, aanleg van een fietspad op een in onbruik geraakt gedeelte van het treinspoor, etcetera.
Le Buisson is ooit ontstaan rondom een “knoop” van spoorwegen en ligt rond de kruising van de spoorverbinding Périgueux/ Agen en Sarlat/Bordeaux. Als we zouden winnen zou er een oude wagon aangekocht worden om de overwinning te vieren. Deze gepensioneerde beau bleu mocht dan een van de rotondes naast het spoor opleuken. Het was de taak van de oud-spoorwegmedewerker om dit te regelen; trots ging hij met de foto van de wagon de tafel rond. Eenieder zag het ding al staan in gedachten.
Tegenlijst
Zoals eerder genoemd bleek er een tegenlijst te zijn met daarop ook 19 personen, waaronder de zittende burgemeester van Paleyrac: Jean-Marc. Hij wilde graag een stapje hogerop komen en burgemeester van de hele gemeente Le Buisson worden. Het gerucht ging dat het een soort ego-kwestie was vanwege een conflict met Mérico. Zijn adjuncten waren mannen en vrouwen uit de zittende raad die zich ook tegen Mérico gekeerd hadden.
Uiteraard zouden op 23 maart beide lijsten stemmen krijgen. Van de lijst die de verkiezingen zou winnen met 51 procent mochten er 14 door, wat inhield dat de onderste vijf mensen van onze lijst zouden afvallen. Dit aantal werd dan aangevuld tot 19 met de vijf bovenste mensen van de andere lijst. Als het er voor ons gunstig uit zou zien, betekende dat zo min mogelijk aanvulling vanaf de tegenlijst. Maar de kans zou zeer groot zijn dat de zittende burgemeester van Paleyrac met een of meerdere van zijn adjuncten onder aan de lijst van onze raad werd toegevoegd. Ik stond op een veilige twaalfde plaats, maar voor mijn vriendin Virginie zag het er helaas onzeker uit: haar plaats was nummer 16 … Voor haar was de hele verkiezingsperiode dus zeer onzeker en spannend.
Als de verkiezing eenmaal achter de rug zou zijn en gunstig voor ons uitgepakt, kwam Mérico voor zijn tweede termijn van zes jaar op de troon te zitten. Door de raad worden dan in de eerste officiële raadsvergadering twee gedelegeerde burgemeesters gekozen – uit de overige 18 personen – voor de gemeenten Cadouin en Paleyrac. De meerderheid beslist dat, wat inhoudt dat deze posten uiteraard bezet gaan worden door personen van onze lijst. De zittende burgemeester van het dorp Paleyrac kan dan naar voortzetting van deze functie fluiten. De soap is in dat geval compleet: Degenen die toegevoegd worden, zullen dus te allen tijde “gewone” raadsleden worden. Ik vroeg me regelmatig af of Jean- Marc die gokte op een stapje hoger, genoegen zou nemen met twee stappen lager …
Leugens
Er werd door Mérico benadrukt om er als een eenheid voor te gaan. Zelfs de afvallers van onze lijst mochten na de verkiezingen tóch deel uit gaan maken van een commissie. Echter zonder het recht om hun stem in te brengen; een soort burgercommissie. De één voelde daar wel voor de ander niet. Zo stond er om gewicht in de schaal te stellen een in het dorp populaire man op de onderste plaats. Hij wilde eigenlijk niet herkozen worden, maar slechts onze lijst helpen met het winnen van stemmen door de vermelding van zijn naam; als lijstduwer.
Een andere vriendin van mij, Cathy, vroeg zich regelmatig bezorgd af of ik wel zeker wist of ik in het politieke avontuur wilde stappen. Haar vader en ook een oom van haar hadden ook ooit in een gemeenteraad gezeten in een andere regio van Frankrijk en zij had daar zeer slechte herinneringen aan. Ik lachte echter telkens haar bezorgdheid weg, waardoor ze op een gegeven moment niets meer zei maar nog wel af en toe met haar felblauwe ogen een meewarige en onderzoekende blik op mij wierp, als een strenge schooljuf, door de damp van de kop thee in haar handen heen.
De tegenpartij was vastbesloten om te winnen, terwijl onze burgemeester en zijn adjuncten zeer zeker waren van ónze overwinning. Zo werd ons gevraagd om vooral onszelf te blijven en gewoon enthousiast te vertellen over onze plannen in onze directe omgeving. Terwijl de mensen van de tegenpartij straat na straat, deur na deur afgingen om mensen te overtuigen toch vooral voor hun lijst te stemmen. Boze tongen beweerden dat zelfs enkele leugens niet geschuwd werden …
Ik was zeer content met onze “strategie”. Niets voor mij om langs de deuren te gaan leuren!
De lijsttrekkers van de tegenpartij doken zelfs plotseling op op iedere begrafenis en het jeu de boule veld. Ook straalden zij plots door aanwezigheid op elke georganiseerde gelegenheid van de dorpsverenigingen. Zo liepen er in onze carnavalsoptocht van de Amicale Laïque dat jaar vijf, overwegend zwijgende, “mannen in pak” mee tussen onze kleine clowns, mini cowboys en prinsesjes. Ze werden verbaasd aangestaard door de schoolkinderen en argwanend bekeken door hun ouders. Een vreemde vertoning.
Hoe dichter de datum naderde hoe meer het gesprek van de dag over de dorpspolitiek ging. De leugentjes en onwaarheden over onze burgemeester, die als kleine insectenprikjes verspreid werden, vond ik al stuitend en oneerlijk. Maar ronduit schokkend vond ik het feit dat opeens sommige mensen uit het dorp (lees: kiezers van de andere partij) me niet meer gedag zeiden op straat! De eerste keer dacht ik nog dat ze me niet gezien hadden, maar de tweede en derde keer stug voor zich uit kijkend bij het passeren kon geen toeval meer zijn. Langzaam begon, als een onkruid, het besef te ontkiemen van wat mijn bezorgde vriendin bedoelde …
Een ander voorbeeld van de onderhuidse gemenigheidjes was de foto die in de krant verscheen van onze burgemeester: Dag na dag stonden de regionale kranten bol van de lijsten die zich presenteerden in alle denkbare dorpen uit de omgeving. De ene groepsfoto met namen na de ander was te bewonderen. Behalve boven het artikel met van onze lijst en namen, daar stond een slechte foto van Mérico boven … Geplaatst door een collega journalist van een vrouw die op de tegenlijst stond … Tijdens de verkiezingscampagne mocht deze correspondente van Le Buisson vanwege haar positie geen artikelen over haar dorp schrijven en nam een collega de honneurs waar. Beïnvloeding achter de schermen? Het bleef gissen … maar toch …
Gezamenlijke voortzetting!
Vanaf 6 maart mocht er officieel campagne gevoerd gaan worden, dus zaak om de speerpunten op een rij te hebben, een naam voor onze campagne, een representatieve foto paraat te hebben en tevens een pakkende tekst voor de brochure en een campagneposter.
Er werd besloten dat we zouden poseren voor de brug van Le Buisson die de linker en rechteroever van de rivier de Dordogne met elkaar verbindt. Op een droog moment van een regenachtige dinsdag
werden we glimlachend vereeuwigd. Drie jonge vrouwen en 16 gepensioneerden. Hoewel wij drie de gemiddelde leeftijd wat omlaag brachten, was een van de kritieken dat onze lijst te “oud” was; wellicht wat starre ideeën, maar wel zeeën van tijd en presentie op het gemeentehuis. Iets waar de, weliswaar “jonge”, lijst van de tegenpartij met al zijn werkende mensen nooit aan kon voldoen …
De naam van onze lijst werd vastgesteld op: Ensemble poursuivons! Oftewel: gezamenlijk voortzetten! Hiermee werd vooral de doorstart van Mérico en zijn trouwe eerdere raadsleden benadrukt. Twee vergaderingen lang werd er gediscussieerd over de inhoud van de brochure. En er werd een werkgroepje opgesteld om het uiteindelijke resultaat te bepalen. Omdat ik het al behoorlijk druk heb met mijn werk en andere activiteiten, waaronder het voorzitterschap van het feestcomité, heb ik me niet opgegeven voor deze werkgroep.
In de folder werd vooral besproken wat voor goeds er in de afgelopen zes jaar was gedaan voor de gemeente, maar ook wat voor goeds er in het verschiet lag. Mits men massaal op ons zou stemmen!
De weken verstreken als een zich gestaag verplaatsend mierenleger; 23 maart kroop dichter en dichterbij. Wekelijks kwamen we bij elkaar om de meer dan 2000 folders te vouwen, enveloppen te etiketteren, dicht te plakken, te frankeren, te stempelen met onze persoonlijke stempel en in dozen te doen. Al doende werd duidelijk wie snel en precies was en wie langzaam en inefficiënt. Ik kon het niet aanzien dat een collega de helft deed van de hoeveelheid die ik vouwde en dan ook nog scheef. In samenzwering met een andere collega duwden we hem torenhoge stapels enveloppen onder de neus om dicht te plakken en namen wij het – snelle en rechte – vouwen voor onze rekening. Vermakelijk waren de collega’s aan de overkant van de tafel waarvan de een de folders in een envelop deed en zijn buurman de envelop dichtplakte. Dat alles in een tempo van twee hoogbejaarde slakken.
Twee weken voor de verkiezingen was er een groot repas, in de nieuwe feestzaal van ons dorp. Een tweejaarlijks traditioneel diner na afloop van de dierenmarkt. Wij werden allen verwacht op dit eetfestijn. Er hing echter een vreemde sfeer, heel anders dan de keren ervoor toen we nog “gewone” burgers waren en geen verkiesbaren op de lijst van de een of andere burgemeester. De groep van de tegenlijst was er ook en een van hen begon zelfs vervelende sms-jes te sturen naar een van ons. Sommige mensen zeiden mij koeler gedag dan anders en weer anderen deden dat juist uitbundiger dan voorheen. Twee burgemeesters van buurdorpen kwamen omzichtig aan onze tafel zitten. Dit, om openbaar hun steun te betuigen aan Mérico, vertrouwde een van hen mij toe. Eerlijk gezegd werd ik er een beetje eng van …
Wat een gedoe die politiek, de vraag ‘is dat nou echt wel iets voor mij?’ ging als een fluistering door mijn hoofd …
Bibberig
De laatste vergaderingen, het was inmiddels half maart, werden gewijd aan het bespreken van de do’s en don’ts tijdens de openbare debatten in de drie dorpen van onze gemeente. 17, 18 en 19 maart hadden de inwoners in respectievelijk Paleyrac, Cadouin en Le Buisson de gelegenheid om, veelal kritische, vragen te stellen aan onze burgemeester. Wij werden alle 19 geacht aanwezig te zijn en naast elkaar aan lange tafels tegenover de zaal plaats te nemen. Als een zwijgzaam leger. Stuk voor stuk moesten wij ons kort voorstellen. Een beetje bibberig was mijn stem toen ik me de eerste avond voorstelde: Danielle van Duijn, Nederlandse, Perigordijnse door “adoptie” en met het hart sinds het jaar 2000. Voorzitster van l’Amicale laïque, schrijfster en huisschilder/ decoratrice. De tweede avond ging mijn presentatie iets makkelijker en de derde avond nog beter.
De sfeer in Paleyrac was behoorlijk vijandig; wij waren daar in het gebied van “de burgemeester die hogerop wilde”. Een manco was dat wij niemand uit dit dorpje op onze lijst hadden staan; hij had alle geschikte mensen uit zijn directe omgeving voor zich gewonnen. De tegenlijst werd dan ook smalend door onze medestanders “de Paleyrac-lijst” genoemd. Een oud-burgemeester van dit dorpje, die destijds was verslagen door zijn concurrent, had graag (uit represaille?) op onze lijst willen prijken. Waarschijnlijk in de hoop na twaalf jaar wederom burgemeester van “zijn “ dorpje Paleyrac te kunnen worden. Aangezien het een vervelende vent was, is hij niet op onze lijst gekomen.
Mérico was die avond best zenuwachtig merkte ik; hij wipte heen en weer op zijn benen en wreef herhaaldelijk het zweet van zijn handen.
In Cadouin verliep de avond beter omdat de zittende burgemeester van Cadouin deel uitmaakte van onze lijst. Met gemak zou het merendeel van dit dorpje voor onze lijst stemmen. De derde avond, die in Le Buisson, was de sfeer echter weer wat grimmig; als een dreigende onweersbui. Hier zaten de twee kampen in één zaal en liepen de gemoederen van tijd tot tijd hoog op. Er werden veel steken onder water gegeven en pittige vragen gesteld over bijvoorbeeld de bouw van een nieuwe grote supermarkt. Mérico en zijn team hadden al vele stappen gezet in de realisatie van dit project. Zij voorzagen meer werkgelegenheid waardoor er zich meer jonge gezinnen zouden vestigen in de gemeente, wat ook weer goed zou zijn voor de school. Maar omdat er in buurgemeenten, op tien minuten afstand, ook al twee grote supermarkten zijn was er nogal wat weerstand in het dorp en waren de meningen sterk verdeeld over de zin en onzin van dit project.
Er was zeer duidelijk te voelen dat de gemeente zich in een pijnlijke spagaat bevond. Niet alleen betreft de kwestie rond de bouw of niet bouw van de supermarkt, maar door de gehele politieke situatie.
De drie avonden werden elk afgesloten met een hapje en – vooral – een drankje of meer. Omdat het onze campagne betrof, werden wij dames geacht om voor de hapjes te zorgen. Nog nooit heb ik zoveel taarten gebakken als in die periode!
Twijfel
Vier dagen voor de verkiezingsdatum had ik wat tijd gevonden om wat werkjes in mijn groententuin te doen; een heerlijk momentje in het heden voor mezelf tussen alle drukte door. Ik voelde de zon op mijn huid, de populieren ruisten als een regenbui en de vogeltjes zongen hun voorjaarslied. Terwijl ik de warme aarde van mijn vingers veegde en tevreden naar mijn opgroeiende zaaisels keek, voelde ik plots een steek van onrust door mijn hart gaan. De paniekerige gedachte: ‘hier heb ik straks misschien geen tijd meer voor’, nestelde zich als een egel in winterslaap binnenin mijn hoofd. Stekelig maar vastberaden. Meteen drukte ik dat alles weg, zei streng tegen mezelf: ‘wie A zegt moet B zeggen’ en probeerde weer te genieten van mijn groententuin, iets dat niet echt meer lukte.
Heel aan het begin, toen ik net gevraagd was, twijfelde ik nog het meest. Maar een wijze vriendin zei me: ‘ook al heb je het nog zo druk, als je gelukkig wordt van hetgeen je doet dan is het goed’. Haar woorden draaiden mijn twijfel toen de nek om; ik hou echt van mijn dorp, voel me er thuis en wilde heel graag een bijdrage leveren aan het welzijn van de gemeente en zijn inwoners. Niet voor mijn eigen aanzien, maar voor Le Buisson; Pas pour l’image, mais pour le village!
Eenmaal gekozen zou er elke vijf weken een gemeentevergadering zijn zo vertelde Mérico. Daarnaast zouden er ook vergaderingen van de verschillende commissies zijn, in aantal afhankelijk van de hoeveelheid commissies waarin je zitting hebt. De commissies, beslaan de volgende domeinen: Financiën, Landbouw en milieu, schoolzaken, woningvoorziening, cultuur en communicatie, verenigingsleven en sport, wegwerkzaamheden en gemeentegebouwen. Mérico zag mij graag plaatsnemen in de commissies schoolzaken en verenigingsleven/ sport. Daarnaast werd ik benaderd door de beheerder van de bioscoop in ons dorp met de vraag of ik de gemeenteraad zou willen vertegenwoordigen in hun vergaderingen. Dit alles leek me reuzeleuk en leerzaam. Ondanks dat het veel tijd zou gaan kosten, verwachtte ik er veel voldoening uit te halen.
Drie dagen voor de grote dag aanbrak, hadden we een laatste vergadering. De details werden doorgesproken over de dag van de verkiezingen. Wie bij welke stembus plaats zou nemen en wie vliegende keep zou zijn. Ik en mijn vriendin Virginie hoefden, novices als we waren, niet bij de stembussen te zitten. Wat betekende dat we eerst ‘s ochtends rustig zelf konden gaan stemmen en daarna on tour konden door de gemeente. Bij iedere stembus zaten minimaal twee personen van iedere lijst. Het was een serieuze aangelegenheid waarbij soms gemaakt aardig tegen elkaar gedaan werd, met zo nu en dan een nerveuze lach.
De uitslag
Om zes uur waren we met twee maal 19 aanwezig in de raadszaal van het gemeentehuis voor de telling. Mérico was nog steeds heel zeker van onze overwinning. Voor Virginie was het heel spannend of we genoeg stemmen zouden halen voor haar positie om door te kunnen gaan.
Er waren vier tafels waaraan geteld werd met aan iedere tafel vier personen; twee vrijwilligers uit de gemeente en een lid van iedere lijst. Een maakte de envelop open, een ander las de gekozen naam op, de derde controleerde en de vierde noteerde.
Gespannen probeerden we te luisteren welke naam werd genoemd, een enkeling stond te vinken op een papiertje. Het leek of het hele dorp was uitgelopen en zich en masse in de zaal had gepropt; als haringen in een ton stonden we opgetast – de Fransen zeggen trouwens “als sardines in een ton”. Nou ja, als welke vissen dan ook, het was druk en vol en warm en gespannen.
Het leek alsof de naam van de concurrerende lijsttrekker vaker werd genoemd. Maar dat kon ook zo lijken omdat iemand van zijn lijst aan een van de vier tafels de namen opnoemde. Die van “haar” burgemeester riep ze steeds heel hard en de naam van onze burgemeester vrij zacht. Althans zo leek het. Ging het hier om enthousiasme of deed ze dat expres? Het kwam in elk geval vrij intimiderend over …
Maar hoe verder de tijd vorderde hoe sipper Mérico en zijn adjuncten begonnen te kijken; de mensen met de gevinkte briefjes fladderden door de ruimte en brachten van tijd tot tijd verslag uit. Het bleek dat het er niet goed uit begon te zien voor onze lijst. In Cadouin had de gedelegeerde burgemeester met ruime meerderheid van stemmen gewonnen, ook de uitslag van de inwoners van Le Buisson kantelde de denkbeeldige weegschaal lichtjes naar onze kant, maar het was de deelgemeente Paleyrac die de uiteindelijke uitslag – of nekslag – bepaalde: Wij verloren met een verschil van 36 stemmen …
Terwijl de tegenpartij met hun aanhangers stonden te juichen, keken wij elkaar gedesillusioneerd aan. Sommigen met tranen in de ogen, anderen onwezenlijk alsof ze de uitslag niet goed hadden begrepen; hun wereld stortte ter plekke in. Sommigen leken zelfs in die luttele minuten een paar centimeter kleiner te zijn geworden, alsof er een boekenkast met zware boeken op hun hoofd was gevallen. De echtgenote van een van de heren van onze lijst greep naar haar hart en verzuchtte verschrikt: ‘oh nee, wat moet ik nou de hele dag met mijn man om me heen!’ Volgens mij meende ze het serieus.
Het was een stoofpot van emoties en gespannen mensengeur daar in dat propvolle zaaltje; onhoudbaar en overweldigend. Verdwaasd dropen we alle 19 af naar de feestzaal van het dorp, met in ons kielzog een tiental stemmers op onze lijst en een aantal wederhelften. We hadden in de zaal eerder die dag al wat voorbereidingen getroffen voor het geval we zouden winnen om onze glorie te vieren.
Daar hadden de overige partners en een handjevol aanhangers zich verzameld. We ontkurkten toch de flessen champagne en sneden ondanks het verlies de taarten aan. De sfeer was er een van ongeloof en verslagenheid. Het “feestje” was dan ook snel afgelopen en ik was opgelucht toen ik naar huis kon gaan.
Gemengde gevoelens
Nog maandenlang is het dorpsleven ontregeld geweest en nog steeds waren er mensen die geen gedag meer zeiden op straat. Het gekke is ook dat bijna iedereen die ik vlak na de uitslag tegenkwam zei op onze lijst te hebben gestemd. Ieder logisch denkend mens snapt dat dat helemaal niet kan; in dat geval hadden we een meerderheid aan stemmen gehad en gewonnen. De leugens kabbelden voort…
Na een aantal maanden was de pijnlijke spagaat iets opgetrokken tot een ongemakkelijke wijdbeense stand, maar de sfeer in het dorp was niet meer als voorheen. Mérico heeft de eer aan zichzelf gehouden en bewezen dat hij geeft om zijn dorp – in elk geval om 49,5 % van de inwoners, door de functie van simpel raadslid te accepteren op de 15e plaats onderaan de lijst van de nieuwe burgemeester. Zijn adjuncten hebben schoorvoetend hetzelfde gedaan.
Twee maanden na de verkiezingsnederlaag zijn we nog bijeen geweest voor een uitgebreid diner op het prachtige terrein van de voormalig burgemeester van Cadouin. Iedereen had iets te eten en drinken meegenomen en zo was er een grote variëteit aan etenswaren en dranken. De succesformule voor een gezellige lange middag met elkaar en onze partners.
Het was fijn elkaar weer te spreken en te zien dat eenieder weliswaar een heel andere invulling dan voorzien, aan zijn/ haar dagelijks leven had gegeven. Voor de gepensioneerden, vooral die er al een termijn in de raad op hadden zitten, bleek dat stukken moeilijker te zijn dan voor ons “groentjes”.
Geen mai, oftewel mei-boom voor ons. Naast alle gemeentehuizen zijn in juni de meibomen gehesen. Een traditie in het zuidwesten van Frankrijk, vroeger in de maand mei zoals de naam al doet vermoeden, om de verkiezing te vieren. Een hoge den wordt gekapt, op het topje na kaal gemaakt en versierd met vlaggetjes, een schild met daarop de tekst honneur aux élues – eer aan de gekozenen – en kransen van blauw, rood en wit crêpepapier. Na de eerste regenbui zijn alle kransen zielig rose verkleurd, maar het gaat om het moment van het plaatsen van de boom. En de overvloed aan hapjes en drankjes voor de hele dorpsgemeente. Gevolgd door een uitgebreid diner voor de familie en vrienden van de elues – de burgemeester en zijn gevolg.
Een levensgevaarlijk moment trouwens om zo’n topzware boom met touwen omhoog te trekken. De touwen worden er daarna ook weer afgehaald door een ladder tegen de onstabiele stam te zetten, waarop de stoerste man van het dorp omhoog klimt.
Samen met twee leden van ons feestcomité, de Amicale laïque, hebben we papieren bloemen zitten fröbelen en er een mooie krans van gemaakt voor een ander lid van onze vereniging die herkozen was tot burgemeester van een buurdorp.
Doorstart
De dorpspolitiek, een heel leerzame en interessante ervaring. En ik zou me voor de volle 100% hebben ingezet als we de overwinning hadden behaald, maar ben ervan overtuigd dat de levensstroom loopt zoals die lopen moet en voel ik me ergens opgelucht dat ik mijn vrijheid heb behouden.
Mijn negenjarige zoon Gaël riep na de uitslag spontaan: ‘mamma, nu ben je weer van ons!!!’.
Dat zei voor mij genoeg.
Mijn vriendin Cathy had reden tot bezorgdheid. En de foto van de blauwe wagon werd gewist; de rotonde is tot op de dag van vandaag leeg, op wat plukken vergeeld onkruid na …
Nu, 6 jaar later aan de vooravond van de nieuwe verkiezingen, sta ik toch weer op een lijst. En wel die van “onze” tegenpartij. De afgelopen jaren is de gemeente goed bestuurd en er zijn nog mooie projecten in de maak. Nog steeds ben ik voorzitter van het feest comité en steeds als we iets nodig hebben, van transport tot subsidie, dan is het goed. Ik ben de winnende burgemeester, Jean- Marc echt gaan waarderen. Toen hij mij anderhalf jaar geleden vroeg voor zijn nieuwe lijst, heb ik niet lang na hoeven denken. Mijn zoon is inmiddels 15 en dus een stuk zelfstandiger. Bovendien verzekerde Jean-Marc mij dat het gezin op 1 komt, het werk op 2 en de Mairie, het gemeentehuis, op 3.
Samen met 5 oudgedienden van deze voormalige tegenpartij en 14 nieuwelingen, waaronder ik, zijn we sinds september 2019 alweer tientallen vergaderingen verder en hebben we een mooi plan opgesteld voor de komende jaren. De komende zes jaar zien er door de competentie en het netwerk van degenen met ervaring én het enthousiasme en de frisse wind van ons nieuwkomers, veelbelovend uit. Een mooie mensen-mix met hart voor onze dorpen. We zijn in de afgelopen tijd een hechte club geworden, mede doordat elke vergadering op geheel Franse wijze, wordt besloten met hapjes en een of meer wijntjes. Heel gezellig en ook nuttig dat napraten. Het schept een band.
Maar… ook nu is er een tegenlijst, dit keer een met een extreem linkse en gele hesjes-achtige mentaliteit… Ik ben blij dat ik al wat campagne ervaring heb opgedaan 6 jaar geleden, want de donkere wolken beginnen zich weer samen te pakken boven Le Buisson en haar bijbehorende dorpen… 15 maart 2020 weten we meer!
Schrijfster
Danielle van Duijn is de schrijfster van het boek “VerhalenderWijs”. Hierin beschrijft zij hoe ze door het wonen in la douce France steeds wat wijzer is geworden. Over zichzelf, het buitenleven, het volk, het land, de verschillen met Nederland en het leven in het algemeen. Soms door schade en verdriet, maar bovenal met verbazing en plezier. De belevenissen uit haar nieuwe leefwereld heeft zij naar waarheid en in chronologische volgorde aan het papier toevertrouwd. Dit boek is het resultaat! Het boek bestaat uit 88 korte verhalen, telt 292 bladzijden en is geïllustreerd met cartoons. Bestel het boek van Danielle hier.
Abonneer op onze nieuwsbrief
